به گزارش یزدفردا: اژدهای کومودو، بزرگ‌ترین گونه مارمولک زندهٔ شناخته‌شده، می‌تواند تا ۳ متر طول و حدود ۹۰ کیلوگرم وزن داشته باشد. این شکارچی عضلانی و گوشت‌خوار با دندان‌هایی تیز، از طعمه‌هایی به بزرگی گوزن، گراز وحشی و گاومیش آبی تغذیه می‌کند.
با وجود ظاهر ترسناک اژدهای کومودو، این گونه آسیب‌پذیر است. در هفت جزیره اندونزی که تنها زیستگاه طبیعی این حیوان به شمار می‌روند، طبیعت در حال سوختن برای پاک‌سازی زمین و شکار غیرقانونی حیواناتی است که کومودو از آن‌ها تغذیه می‌کند. حتی در مناطق حفاظت‌شده‌ای مانند پارک ملی کومودو، مقامات در سال ۲۰۱۶ تنها ۳٬۰۱۳ اژدهای کومودو را ثبت کردند، در حالی که این تعداد در سال ۲۰۱۳، حدود ۳٬۲۲۲ رأس بود.
البته، یک کومودوی ماده برای حفظ بقای خود و گونه‌اش، می‌تواند با یک نر جفت‌گیری کرده و تخم‌گذاری کند. اما جالب‌تر اینکه، او می‌تواند بدون جفت‌گیری نیز تخم بگذارد؛ به لطف فرآیندی به نام تولیدمثل بکرزایی یا پارثنوژنز.
در سال ۲۰۰۶، در باغ‌وحش چِستر انگلستان، یک کومودوی ماده به نام «فلورا» که هیچ‌گاه با نری در تماس نبود، تخم‌هایی گذاشت که آزمایش‌ها نشان دادند تنها حاوی DNA خودش بودند. این مورد، نخستین مشاهده بکرزایی در کومودوهای اسیر بود؛ و از آن زمان به بعد، دانشمندان معتقدند این پدیده بسیار رایج است، همان‌طور که جراردو گارسیا، سرپرست بخش مهره‌داران و بی‌مهرگان باغ‌وحش چستر، توضیح می‌دهد.
در انسان، جنسیت نوزاد توسط ترکیب کروموزوم‌های جنسی نر و ماده تعیین می‌شود. اما در کومودوها، این مسئولیت بر عهده ماده است – به این معنا که «فلورا» خود حامل مواد ژنتیکی لازم برای رشد جنین‌ها بوده است. این نوع لقاح درون‌زا، به گفته گارسیا، فرزندانی کاملاً سالم به‌وجود می‌آورد اما تمام نوزادان این زایمان، نر خواهند بود.
توانایی تولیدمثل هم به‌صورت جنسی و هم غیرجنسی، به کومودوها برتری تکاملی می‌دهد. اگر جفتی در دسترس نباشد، یک ماده می‌تواند از طریق بکرزایی فرزندانی نر به دنیا بیاورد و این نرها در آینده می‌توانند شریک جفت‌گیری او شوند.
این راهکار ایده‌آلی برای حفظ تنوع ژنتیکی نیست، اما گارسیا اذعان می‌کند راهی برای ادامهٔ بقای گونه است.
- نویسنده : یزدفردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
چهارشنبه 21,مه,2025